Natuurkundig Gezelschap te Utrecht

Jaarprogramma 2008-2009 | Vorige lezing | Volgende lezing | Home


Dinsdag 3 maart 2009
prof.dr. A. de Koter (Sterrenkundig Instituut ‘Anton Pannekoek’, UvA / Sterrekundig Instituut, UU)

De zwaarste sterren

Ongeveer 200 miljoen jaar na de oerknal vormden zich de eerste sterren. De theorie voorspelt dat deze sterren honderden malen zwaarder geweest moeten zijn dan de zon. Deze extreem zware sterren hadden een grote invloed op de fysische en chemische omstandigheden van het jonge heelal. Hun interne chemische evolutie zorgde voor de eerste metalen in het heelal, en het intense ultraviolette stralingsveld van deze hete sterren was verantwoordelijk voor het opnieuw ioniseren van de materie in het afkoelende en uitdijende heelal.

Het is nog niet goed mogelijk om via waarnemingen vast te stellen hoe deze eerste sterren leefden en stierven. Het onderzoek naar de zwaarste sterren richt zich daarom op het nabije universum, met name op het vinden en analyseren van deze objecten in sterrenstelsels in de Lokale Groep. De levens van deze sterren zijn kort maar heftig en worden gedomineerd door massaverlies en rotatie. Deze twee fysische processen bepalen niet alleen de levensloop van zware sterren, ze hebben ook een grote invloed op de soort supernova die het leven van deze sterren beeindigd en bepalen de aard van het compacte object -- een neutronenster of zwart gat -- dat achterblijft. In deze lezing bespreek ik onze kennis over de evolutie van zware sterren en wat ons dat leert over de eerste sterren.

En natuurlijk is er dan nog de vraag: welke ster is de zwaarste van allemaal?

Links:

Jaarprogramma 2008-2009 | Vorige lezing | Volgende lezing | Home


De vergaderingen worden gehouden in zaal 208 (Zonnezaal) van het Minnaertgebouw, De Uithof (te bereiken via de ingang van het Buys Ballotlaboratorium, Princetonplein 5). De aanvang is telkens om 20.00 uur, de vergaderingen duren inclusief een pauze tot uiterlijk 22.00 uur.