Jaarprogramma 2005-2006 | Home

Dinsdag 1 november 2005
dr. D. van Delft (NRC-Handelsblad)

Leidse Big Science van Heike Kamerlingh Onnes

Op 10 juli 1908 bedwong Heike Kamerlingh Onnes in zijn cryogeen laboratorium in Leiden als eerste het helium. Drie jaar later ontdekte hij het verschijnsel supergeleiding. Tot 1923 had Leiden het monopolie op de nieuwe vloeistof, en op de fysica die zich beneden 10 kelvin aandiende. Wat had Onnes dat zijn concurrenten in Londen, Krakau en Berlijn misten? Beargumenteerd zal worden dat zijn industriële aanpak doorslaggevend was. Onnes stelde zich bij zijn aantreden tot doel de moleculaire fysica van J.D. van der Waals via nauwkeurig experimenteel onderzoek te toestsen, wat tot de bouw van een cryogeen laboratorium noopte. Die onderneming slaagde dankzij Onnes’ enorme organisatietalent, o.a. blijkend uit de oprichting van de met zijn laboratorium verweven Leidse instrumentmakersschool. Kamerlingh Onnes deed in Leiden aan big science.

Terug naar het Jaarprogramma | Home