Natuurkundig Gezelschap te Utrecht

Jaarprogramma 2002-2003 | Home


dinsdag 13 mei 2003
prof. dr. J.J. Engelen (UvA)
De detectie van kosmische neutrino’s: een nieuwe ontwikkeling in de astro-deeltjesfysica

Het verschijnsel ‘kosmische straling’ is bekend sedert de jaren ’10 van de vorige eeuw. Inmiddels weten we dat deze straling bestaat uit bekende deeltjes (zoals protonen, elektronen, fotonen) en kernen (zoals Helium, of IJzer). De energieverdeling van de waargenomen deeltjes heeft interessante kenmerken. In het bijzonder valt op dat energieën voorkomen met een waarde van 1020 eV of meer: tien miljoen maal hoger dan in aardse versnellerlaboratoria haalbaar is. Over de oorsprong van kosmische stralen is nog veel onbekend. Sedert een aantal jaren is een nieuw vakgebied in ontwikkeling dat zich richt op een systematisch onderzoek van deeltjes afkomstig uit de ruimte: de astro-deeltjesfysica. Vaak wordt daarbij gebruik gemaakt van detectietechnieken die afkomstig zijn uit de kernfysica en de hoge-energiefysica. De meest uitdagende taak die de astro-deeltjesfysica zich gesteld heeft is de detectie van primaire kosmische neutrino’s: deeltjes die moeilijk te detecteren zijn maar die ook vrijwel ongehinderd het heelal kunnen doorkruisen en informatie over verre bronnen of een ver verleden kunnen verschaffen. Een opstelling in opbouw (‘Antares’) en eerste testresultaten zullen worden besproken.

Terug naar het Jaarprogramma | Home