Schriftelijke toets GRONDSTOFFENONDERZOEK 16 februari 1999

Raadpleeg ook de uitwerking van dit tentamen. Opmerkingen vooraf

• Tijd: 14.00-17.00 uur
• Aantal vragen:
• Schrijf op elk vel je naam en studentnummer.
• Geef bij elke vraag zonodig een berekening en verklaar altijd je antwoord.
  Ook al staat dat er niet expliciet bij vermeld.

Monografie theofylline-ethyleendiamine (bijlage 1) (33 pt)
Algemene kenmerken:

• pK_a theofylline:<1 en 8,6
• pK_a ethyleendiamine: 7,0 en 11,1
• kookpunt ethyleendiamine: 116 �C

Identiteit

1. Van welke stof wordt bij test A het smeltpunt bepaald? (2 pt)
2. Bij test C wordt na een reactie met benzoylchloride (C₆H₅-CO-Cl) een smeltpunt bepaald. Beredeneer welke stof er ontstaat (structuurformule). (4 pt)
3. Waarom laat de Pharmacopee bij de identiteitstests een test op water uitvoeren? (2 pt)

4. Bij de test op verwante verbindingen worden de verontreinigingen gelimiteerd.
   Op de plaats van het percentage staat nu ***.
   Bereken het percentage wat aan verontreinigingen nog is toegestaan. (5 pt)
5. Waarom wordt het watergehalte bepaald met de semi-micro methode (Karl Fischer) en niet door het bepalen van het droogverlies? (5 pt)
6. Noem 2 mogelijke redenen waarom bij de test op zware metalen gekozen is voor test C en niet voor test A, terwijl theofylline-ethyleendiamine wel goed oplosbaar is in water. (5 pt)

Gehalte (10 pt)

7. a) Waarom wordt voor het begin van de titratie van theofylline 0,1 M AgNO₃ toegevoegd? (5 pt)
   b) Noem nog één andere methode om theofylline te kunnen titreren. (5 pt)

Monografie fenylefrine HCl (bijlage 2) (20 pt)

8. Bij de synthese en zuivering bij de productie van een charge fenylefrine HCl is het niet gelukt om enkele verontreinigingen te verwijderen. Het gaat om de volgende stoffen:

   1. (R)-2-methylamino-1-(3-hydroxyphenyl)ethan-1-on
   2. fenylefrine base
   3. phenylpropanolamine HCl (zie bijlage 2 voor structuurformule)
   4. (S)-2-methylamino-1-(3-hydroxyphenyl)ethanol
   5. KOH

   Geef bij elk van deze stoffen aan bij welke testen in de monografie deze verontreinigingen kunnen worden opgespoord. Verklaar je antwoord. (20 pt)
   

Monografie glycerolmonostearaat 40-50 (bijlage 3) (47 pt)
Er is een nieuwe charge glycerolmonostearaat 40-50 binnengekomen. Helaas ontbreekt het bijbehorende analysecertificaat. Daarom wordt besloten om de grondstof in het eigen laboratorium opnieuw te onderzoeken.
De waarnemingen en/of resultaten van dit onderzoek staan hieronder weergeven.

Test	Waarneming / Resultaten
Identiteit A. B. C.	smeltpunt: ca. 61 �C papier met Nesslers reagens wordt donker (referentie idem) smeltpunt: 59 �C
Zuiverheidstests Zuurgetal (bijlage 3) Joodgetal (bijlage 3)   Verzepingsgetal Vrij glycerol Sulfaatas	m1: 2,95 m2: 3,08 titer thio: 0,1004 M blanco 1: 5,24 ml m1: 3,09 ml afgew. hvh.: 1,0092 g blanco 2: 5,21 ml m2: 2,25 ml afgew. hvh.: 0,9953 g niet uitgevoerd 5,3% 0,07%
Watergehalte	Mr oxaalzuur.2aq: 126,1 ox1: 45,9 mg KF-reagens: 3,27 ml ox2: 43,2 mg KF-reagens: 2,88 ml m1: 498,1 mg KF-reagens: 2,32 ml m2: 502,4 mg KF-reagens: 2,45 ml
Gehalte	titer natriumthiosulfaat: 0,1027 M blanco1: 26,14 ml blanco2: 25,92 ml m1: 20,57 ml afgew. hvh. = 401,3 mg m2: 20,82 ml afgew. hvh. = 406,7 mg

9. Geef op basis van de waarnemingen en resultaten een oordeel over deze charge glycerolmonostearaat 40-50. Laat zonodig door berekening zien wat de resultaten zijn en trek bij elke test een juiste conclusie.
   Moet deze charge goed-, her- of afgekeurd worden? (25 pt)
10. Zowel het zuurgetal als het joodadditiegetal zijn zuiverheidscriteria.
    Welke verbindingen worden door deze vetgetallen gelimiteerd? (5 pt)
11. Waarom wordt bij de gehaltebepaling van glycerolmonostearaat eerst het vrije glycerol verwijderd? (5 pt)
12. Welke reacties treden erop bij de titratie van glycerolmonostearaat?
    Geef de reactievergelijkingen. (12 pt)

10 september 1999