Jaarprogramma 2002-2003 | Home
Dinsdag 4 februari 2003
Prof. dr. B. Nienhuis (Universiteit van Amsterdam)
“Quasi-kristallen en betegelingen”
De eigenschappen van een kristal zijn het gevolg van het feit dat in een kristal de atomen netjes op een regelmatig rooster liggen. Deze roosters zijn periodiek, en het gevolg is dat straling, net als van een tralie bij voorkeur in bepaalde richtingen wordt verstrooid.
De meeste kristallen zijn ook invariant onder een groep rotaties. De combinatie van translatie symmetrie en rotatie symmetrie is zeer beperkend. Het is sinds lang bekend dat die rotaties alleen kunnen zijn over hoeken van 60, 90, 120 of 180 graden, en geen andere delers van 360.
Het was dan ook een grote verrassing dat in 1986 Shechtmann e.a. voor het eerst een stofje hadden gemaakt dat zich in alle opzichten als een kristal gedroeg, maar een vijfvoudige rotatie symmetrie bezat. Dit soort stoffen, waarvan er inmiddels vele zijn gevonden, worden quasi-kristallen genoemd.
In de lezing zal worden ingegaan op de eigenschappen van quasi-kristallen, en op modellen die hun gedrag kunnen verklaren.